اثر کودهای آلی و اوره بر معدنی شدن خالص نیتروژن خاک، رشد و عملکرد ذرت در شرایط قطع آبیاری در زمان گلدهی

موضوع مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر کود اوره، کود های دامی (کود مرغی و گاوی) و تلفیق کود گاوی + اوره بر پتانسیل معدنی شدن نیتروژن و برهمکنش این کود ها با قطع آبیاری در مرحله گلدهی بر صفات کمی و کیفی ذرت علوفه ای اجرا گردید. آزمایش به صورت کرت های خرد شده بر اساس طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در سال 1388 اجرا شد. کرت های اصلی شامل تیمار آبیاری در دو سطح آبیاری نرمال و قطع آب در مرحله گل دهی به مدت دو هفته بود. کرت های فرعی شامل200 کیلوگرم نیتروژن معادل در هکتار از منبع کود گاوی، مرغی، اوره، تلفیق کود گاوی اوره و تیمار شاهد بود. علاوه بر این معدنی شدن نیتروژن در محیط آبیاری نرمال نیز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در تیمار های کودی بیشترین مقدار نیتروژن معدنی شده از کود مرغی (5/33 میلی گرم نیتروژن بر کیلوگرم) و کمترین آن از کود گاوی (17/9 میلی گرم نیتروژن بر کیلوگرم) حاصل شد. میزان پتانسیل معدنی شدن نیتروژن (n0) و ضریب ثابت معدنی شدن نیتروژن (k) با توجه به نوع کود متفاوت بود. اثر تنش خشکی بر رطوبت خاک، رطوبت نسبی برگ، ارتفاع بوته، ماده خشک، عملکرد علوفه تر، عملکرد پروتئین، جذب نیتروژن، غلظت فسفر و کارایی مصرف و فیزیولوژیک نیتروژن و فسفر معنی دار بود. مصرف نیتروژن به احتمال زیاد از طریق افزایش سطح برگ، و وزن برگ، ساقه و بلال افزایش عمکلرد را به همراه داشت. بیشترین عملکرد علوفه تر (60 تن در هکتار) در تیمار کود مرغی در شرایط آبیاری نرمال مشاهده گردید که اختلاف معنی دار با تیمار تلفیقی نداشت. به طور کلی نتایج نشان داد چنانچه کود مرغی به تنهایی یا تلفیق کود گاوی+ اوره استفاده شود، حتی در شرایط تنش خشکی تولید بالاتر از تیمار کود اوره به تنهایی است. بنابراین با این نوع مدیریت کوددهی هم پتانسیل تولید افزایش می یابد و هم اثرات تنش خشکی بر رشد گیاه تعدیل می گردند.